Rusland, het eindoordeel

Bij deze onze mening over een aantal ideeën over Rusland.

1. Er wordt veel wodka op straat gedronken
Niet waar. Er wordt inderdaad gedronken op straat, maar bij de jongere generatie lijkt dat vooral bier te zijn. In restaurants gaat het soms wel hard met de wodka, maar we zijn veel minder dronken mensen tegen gekomen dan verwacht.

2. De vrouwen zijn knap
Hm. Dit is een moeilijke. Jelle Brandt Corstius en Peter d'Hamecourt schrijven allebei lyrisch over de vrouwen, maar wij vinden het niet overduidelijk. Hoewel er inderdaad heel erg knappe vrouwen rondlopen, zou het merendeel toch beter af zijn met zijn iets langere jurkjes/broeken/truitjes.

3. De mannen zijn lelijk
Waar.

4. De maffia overheerst
Onduidelijk. Wij hebben er niets van gemerkt.

5. St. Petersburg is elegant, Moskou is rauw
Waar. St. Petersburg is veel Europeser en is vergelijkbaar met een stad als Wenen. Ik kan Moskou eigenlijk met geen andere stad vergelijken. Er zijn veel minder toeristische attracties te bezichtigen dan in St. Petersburg (waar je alleen al dagen kan rondhangen in de Hermitage en het Russisch museum), maar het is ook spannender, misschien bruisender. De belangrijke gebouwen liggen in St. Petersburg op loopafstand van elkaar, in Moskou hadden we voor alles de metro nodig. Er werd voor mijn gevoel meer geleefd in Moskou, deze stad lijkt bijna voor de toeristen.

6. Het is bureaucratisch
Waar. Het regelen van een visum was al veel gedoe. In ieder hostel moesten we ons vervolgens laten registeren, zodat we bij het verlaten van dit land geen problemen krijgen (we zullen zien morgen!). Een heerlijk regels-zijn-regels voorbeeld gebeurde op onze eerste dag in Moskou: de eerste kassajuffrouw van het Kremlin weigerde ons een studentkaartje te verkopen, en hield simpelweg haar kiezen op elkaar. Een tweede mevrouw had hier geen problemen mee en verkocht de kaartjes. Na een half uur in de rij te hebben gestaan, liet de eerste controleur ons door, maar stuurde de tweede mij subtiel terug vanwege mijn rugzak ("BAGAGE ROOM!!"). Na weer een half uur in de rij werden we weer vriendelijk teruggestuurd, omdat onze toegewezen tijd voor de armoury al begonnen was ("ONE HOUR!!"). Terug bij de eerste kassajuffrouw was zij ons nog steeds niet goed gezind en wees richting een andere ingang. Bij deze ingang hoefde we ons kaartje niet eens te laten zien.

7. Er heerst communisme-nostalgie
Hier in St. Petersburg merk ik er weinig van. In Moskou waren er wel erg veel Lenins te zien, en ook in Suzdal staarde Lenin nog over de hoofdstraat. Oudere mensen hebben volgens mij nog wel steeds moeite met de veranderde namen van o.a. Stalingrad en Leningrad. De eigenaar van ons hostel vertelde daarnet dat het hier morgen een vrije dag is, omdat het gisteren 20 jaar geleden was dat Jeltsin brak met Gorbatsjov en de soevereiniteit van de Russische Federatie ondertekende. Zijn mening over deze feestdag was duidelijk; het uiteenvallen van een land zou niet gevierd moeten worden.

8. De Russische cuisine bestaat uit aardappelen, salami en borsch
Half-waar. In Suzdal was het bliny's en vet wat de pot schafte. De smeerkaas die wij hier voor het ontbijt op onze broodjes smeren komt ook in verschillende smaken; smeerkaas met kaas-smaak, smeerkaas met salami-smaak en smeerkaas in hazelnoot-smaak. In Moskou en St. Petersburg hebben we een aantal keer heel goed gegeten, maar niets kan de zoetigheid toppen. Zoet = heel zoet, maar de gebakjes en desserts zijn goddelijk.

9. Rusland is geen vakantieland
Niet waar. Er is zoveel te zien en te beleven hier! Er is kunst, cultuur, een fascinerende geschiedenis, natuur en dus de desserts (dat alleen is het echt al waard...). Een land zo groot als Rusland moet natuurlijk wel variëteit in huis hebben, maar dat is dus al het geval tussen Moskou/Suzdal/St. Petersburg. Van Lenin tot de typische kathedralen, van paleizen tot (soviet) kunst, van ballet tot hippe clubs. Ja, het Cyrillisch is even lastig.. En langs de norsheid van sommige mensen moet je ook heen kijken. Maar het is zeker een ervaring!

Witte Nachten

Omdat St. Petersburg natuurlijk erg noordelijk ligt, is het hier bijna 24 uur per dag licht/schemerig. Rond 3 uur 's nachts begint het te schemeren, en pas om 1 uur 's nachts wordt het donker. Mijn biologische klok verandert meteen mee; ik merk dat ik 's avonds veel minder moe word.
De stad viert deze lange dagen met een White Nights Festival, op verschillende locaties zijn optredens en kunstprojecten. Ook in het kader van het festival zijn er voorstellingen in het bekende Mariinsky theater. In dit theater gingen onder andere Tchaikovsky's Notenkraker en Doornroosje in première, en het is nu de thuishaven van het Kirov ballet. Wij wouden er sowieso eens graag naar toe, en konden er gisterenavond voor maar ongeveer 13 Euro naar een voorstelling. Toegegeven, we zaten op het hoogste balkon, maar dat mocht de pret niet drukken. De zaal was indrukwekkend, en het ballet (jammergenoeg maar twee keer een klein half uur) des te meer. Het was een hele leuke, bijzondere ervaring. Het voelt erg speciaal om in het theater te zijn wat al meer dan 200 jaar een hoofdrol speelt in de balletwereld. Ik kon me niet aan de gedachte onttrekken dat het communisme zo'n doodslag is geweest voor de rijke kunst en cultuur die hier in Rusland heerste. Wat een bizarre geschiedenis heeft dit land toch!
Toen de voorstelling was afgelopen regende het helaas pijpenstelen, en kwamen we vannacht door- en doorweekt in ons hostel aan. Vanmiddag zijn we naar Petrodvorets gegaan (ook bekend als Peterhof - het Versaille van Peter de Grote). De fonteinen en tuinen deden inderdaad zeer Versaille-achtig aan, en de baai van Finland maakte het plaatje echt af. Helaas begon het ook nu weer hard te regenen. Omdat door een tuin lopen iedere charme verliest met regen, zijn we hostelwaarts gekeerd en genieten we vanavond van een rustig avondje (hoewel we net wel zijn uitgenodigd mee uit te gaan door een stel wodka-drinkende Russen).
Misschien is dit dan ook een goed moment mijn verbazing over het Russische weer uit te spreken. Er valt echt geen peil op trekken! Ziet het er 's morgens stralend blauw uit, dan komt er 's middags een stortvloed die dan ook na een uur weer over is (zoals nu). Natuurlijk word het 30 graden als wij 's morgens denken "toch maar een trui aan". Het is wellicht een goed idee een voorbeeld te nemen aan de Russische vrouwen, die zich nimmer naar het weer proberen te kleden. De mode blijft tijdloos ordinair, en dus kort-kort-kort.

Bezoomny

Ondertussen zijn Annika en ik al op onze laatste bestemming aangekomen: St. Petersburg. Het voelt nu al anders dan Moskou. De stad lijkt toeristischer, en ook toerist-vriendelijker. Hier staat zo nu en dan nog eens een kaart, en zijn er zowaar bordjes naar de attracties. Voor het eerst was het vandaag ook non-stop stralend mooi weer, wat de stad meteen ook aantrekkelijk maakt.

Maar laat ik beginnen waar ik was gebleven. In Moskou hebben we ons nog uitstekend vermaakt, onder andere met het volgen van een Japanse tour over de belangrijkste begraafplaats (Moskou stond duidelijk een beetje in het teken van de doden), op zoek naar Boris Jeltsin. We zijn er naar een markt geweest, waar gebouwen om heen stonden waar wij niet van konden achterhalen of het bij een soort thema-park hoorde of toch authentiek was. Op maandag hebben de we hoofdstad echter achter ons gelaten. Met de wetenschap dat er maar één bus per dag naar Suzdal zou gaan in ons achterhoofd, vertrokken we naar het busstation. Toen we dat eenmaal gevonden hadden (klinkt makkelijker dan het was), bleek dat die ene bus precies 5 minuten later zou gaan. Uitstekende timing. Na zo'n vier uur in de bus werden we bij een soviet-achtig gebouwtje in the middle of nowhere achtergelaten. Ik vroeg me op dit moment ernstig af waarom we dit dorp ook al weer hadden uitgekozen.
Ons hostel was splinternieuw, gerund door een erg aardige vrouw met twee nieuwsgierige kindjes. Het dorp zelf bleek ook niet helemaal uneventful; ooit was dit de Russische hoofdstad en er stonden zowaar 30 kerken. Suzdal is een grote toeristische trekpleister voor Moskovieten, die de landelijkheid erg kunnen waarderen. Ik vond het, in vergelijking met bijvoorbeeld Zwitserland, niet super-pittoresk. Misschien kwam dat ook doordat de kerken (waaronder de oudste van Rusland) slecht onderhouden waren, en doordat Russen gewoon niet zo heel goed zijn in het bewaren van charme. Al met al hebben we er wel een leuke tijd gehad; we hebben lekker geslenterd, onze boeken gelezen, in het hostel gezellig gepraat met een Brits stel (Chris & Liz, die meteen hun hele levensverhaal uit de doeken deden), en de lokale cuisine geprobeerd (geen aanrader).
Na gisteren een dag te hebben rondgehangen in Vladimir, was het tijd voor onze nachttrein naar St. Petersburg. Helaas was de 3de klas (met 54 mensen in een coupé) uitverkocht, en moesten we dus luxer reizen dan de bedoeling was. In ons coupeetje lag bij binnenkomst al een vrouw te slapen, dus hebben we ons enthousiasme fluisterend geuit. Annika en ik hadden allebei een boven-bed (wat aanzienlijk makkelijker te bereiken werd toen we eenmaal het trapje hadden gevonden). Ondanks de lichte geur van wodka, salami en zweet heb ik nog behoorlijk goed geslapen. Het was een interessante, maar erg leuke ervaring.
Toen we vanmorgen bij ons hostel in voormalig Leningrad aankwamen, werden we in eerste instantie geconfronteerd met een echt staaltje Russische absurditeit/onvriendelijkheid. Op de deur stond een hostel-tekentje van ongeveer 2 bij 3 centimeter. De deur zat echter potdicht en op ons gebel reageerde niemand. Toen we aan wat rondhangende mannen om hulp vroegen, lachte zij ons glashard uit. Twee (kaukasische?) schoonmakers waren wel bereid om ons te helpen, en begonnen in het wilde weg ook maar wat aan te bellen. Waren we misschien (letterlijk) aan het verkeerde adres? Ik heb vervolgens een poging of 10 gedaan het hostel met mijn telefoon te bellen; maar steeds kreeg ik de mededeling dat het nummer niet bestond. Toen wij net wat scenario's aan het bedenken waren over faillissementen, maffia & witwas praktijken en oplichting voor de aanbetaling van 8 Euro, ging de deur open. Achter de deur zat een trap. Op de eerste 4 verdiepingen was niets te zien. Met ditmaal een valstrik-idee in gedachten, en achtervolgd door de twee schoonmakers, wouden we op de 5de verdieping rechtsomkeert maken. Maar daar was het hostel! Toen ik tegen de eigenaar iets mompelde in de trant van "that was quite a challenge to find" reageerde hij alsof ík de crazy one was met "there's always the phone!".

Ons diner op een dakterras met uitzicht op de Nevsky Prospekt, de Kazan Cathedraal en de Kathedraal van de Opstanding maakte vanavond alles echter helemaal goed.

Perestrojka

Daar ben ik weer!

Ditmaal in Moskou. Annika en ik zijn donderdag zonder problemen in Rusland aangekomen; 25 minuten overstap-tijd bleek meer dan voldoende en onze visa werden goedgekeurd zonder dat daar wodka aan te pas hoefde te komen. Eenmaal in Moskou hadden we in eerste instantie een beetje moeite met het metro-systeem (of eigenlijk; met het Cyrillische schrift, het gebrek aan hulpvaardigheid en de afwezigheid van metrokaarten), maar na zo'n drie kwartier lukraak door de stad te hebben gereisd (het moet toch wel grappig hebben geleken, hoe wij daar met onze backpacks uit het raam tuurden en dingen naar elkaar riepen als "een omgekeerd Euro-teken, dan een soort vier, een H en iets met alleen kringels!"), waren we dan toch waar we moesten zijn. Noodgedwongen lees ik dus ondertussen vloeiend Cyrillisch, ook omdat in mijn Lonely Planet de straten wel in het Romeinse schrift worden weergegeven. Maar die metro hebben we onder de knie!
We hebben ook al behoorlijk wat gezien; het Rode Plein, het Kremlin, wat kathedraals, een beeldenpark en twee musea. Het (bizarre) hoogtepunt was echter vanmorgen; Lenin's mausoleum. De naam is wat misleidend; in plaats van mausoleum (wat doet vermoeden dat het hier draait om het gebouw of de tombe waarin de overledene ligt) zouden ze het beter "Lenin's lijk" kunnen noemen. Na een poos in de rij te hebben gestaan (dit lijkt me een restant van het communisme) werden we het mausoleum binnengeleid, onder strikt toeziend oog van zo'n 15 mannen in uniform. Daar kwamen we -totaal onvoorbereid- in een ruimte waar Lenin open en bloot ligt. We mochten zo'n minuut binnen zijn; genoeg om ongeveer 40 keer te denken "hoe bizar!"en nog 2 keer "hij lijkt wel op de plaatjes". Het idee dat dat lijk daar al 86 jaar ligt, vind ik al een zeer absurd gegeven. Het feit dat hij dan ook nog eens iedere paar dagen gebalsemd wordt, dat zijn hersenen zijn verwijderd voor onderzoek en dat delen van zijn lichaam gebleekt zijn, maakt het des te raarder. Als klap op de vuurpijl las ik dan ook nog het verhaal waarom Stalin na 7 jaar naast Lenin te hebben gelegen, nu moet rusten áchter het mausoleum: In 1961 droomde een gerenommeerde Bolsjewiek dat Lenin tegen haar sprak dat hij niet tot in de eeuwigheid samen wou zijn met zijn opvolger. Stalin werd uit het mausoleum verwijderd.

Al met al vermaken we ons dus zeer. Voor nu kan ik Moskou vooral als Groots & Meeslepend beschrijven; de standbeelden (93 meter hoge Peter de Grote bijvoorbeeld) zijn buiten proportioneel, de gebouwen fel gekleurd en groot, de mannen in uniformen overal, en een metro-systeem dat alleen Tokyo (been there, done that!) kan evenaren.
Ik zal mijn foto's proberen up te loaden en hoop later meer van me te laten horen! пока!